Wprowadzenie do Dharmy

 

Yutang Lin

 

 

W niniejszym eseju zaprezentowany zostanie usystematyzowany zarys esencji buddyjskiej nauki Dharmy. Autor ma nadziej, e ta zwiza i przystpna prezentacja bdzie moga zarwno przybliy buddyjskie nauki laikom jak i pomc oddanym Buddystom w ujciu esencji Dharmy. Oprcz wyrnienia gwnych cech nauki zostan przedstawione uzasadnienia nauk tantrycznych i charakterystyczne cechy Buddyzmu tantrycznego.

 

I Gwne nauki

 

Podstawow waciwoci nauk buddyjskich jest nacisk kadziony na konfrontacj z rzeczywistoci, zaangaowanie w praktyk oraz osignicie realizacji. Nie wymagaj one lepej ulegoci doktrynom. Zamiast tego przedstawiaj prawdziw sytuacj, aby zbudzi pogrone w zudzeniach cierpice istoty. Ponadto ujawniaj drog do wyzwolenia z cierpie poprzez analiz przyczyn i skutkw. W ten sposb kady, kto pragnie uwolni si od cierpie tego wiata, moe poda wskazan drog aby w kocu osign peni owiecenia.

 

A)  Obserwacja rzeczywistoci

1.    Niestao. Wszystkie rzeczy ulegaj cigym zmianom.

2.    Cierpienie. ycie ludzkie jest pene rnego rodzaju problemw i trudnoci. Najbardziej oczywiste z nich to cierpienia zwizane z narodzinami, starzeniem si, chorobami i mierci. I chocia istniej przyjemnoci, to jednak adna z nich nie jest trwaa. Wobec tego w szerszej perspektywie ycie ludzkie moe wydawa si po prostu stopniowym niszczeniem i zblianiem si do mierci.

3.    Transmigracja. W oparciu o pewne przypadki reinkarnacji oraz wiadectwa gbokich dowiadcze religijnych mona wnioskowa, e mier nie oznacza dezintegracji. Istnieje raczej pewna duchowa cigo przekazywana przez narodziny i mier do kolejnych wciele, a ktra zazwyczaj pozostaje wewntrz sfery transmigracji zoonej z szeciu wiatw: istot niebieskich, asur, istot ludzkich, zwierzt, godnych duchw i istot piekielnych.

 

B)  Wyjanienie rzeczywistoci

4.            Warunkowe powstawanie. Wszystkie zjawiska powstaj w wyniku poczenia rnego rodzaju uwarunkowa. Wszystkie rzeczy s ze sob powizane poprzez wzajemne uwarunkowania i przyczyny ich wspzalenego pojawiania si.

5.            Zwizek przyczynowy. We wszystkich sytuacjach mona zobaczy zwizki przyczynowe pomidzy wydarzeniami. Mimo e nie jest moliwe zrozumienie wszystkich zwizkw przyczynowych wraz z ich pochodzeniem, to dziki bogatemu dowiadczeniu jestemy przekonani o ich istnieniu i wymiernym dziaaniu wrd zjawisk.

6.            Ja. Ludzie zazwyczaj utosamiaj si z ciaem, pokrewiestwem, miejscem zamieszkania, spoeczestwem, kultur, ras, krajem, itp. jako sprawami wielkiej wagi i kojarz je z pojciem jani. W rezultacie wszystko poza t jani staje si obce, co prowadzi do powstawania barier czy nawet antagonizmw.

7.            Karma. W wyniku przywizania do rnego rodzaju jani powstaj myli, sowa i uczynki wpywajce na ludzi i ich otoczenie. Zbir wszystkich efektw takich myli, sw i uczynkw zwany jest karm.

 

W oparciu o siedem gwnych koncepcji wyjanionych powyej Dharma naucza, co nastpuje.

W wyniku warunkowego powstawania wszystkie rzeczy s niestae. wiat jest peen cierpienia. Poprzez przywizanie do jani ludzie stwarzaj karm. Uwikanym w zwizki przyczynowe trudno jest wyzwoli si z transmigracji.

 

C)    Szczegowa analiza

8.            Nieistnienie jani jako takiej. Poniewa wszystkie rzeczy powstaj w wyniku poczenia przyczyn i warunkw, bd ulegay zmianom wraz ze zmieniajcymi si przyczynami i warunkami. Po dokadnej i szczegowej analizie w wietle tego rozumienia dojdziemy do wniosku, e nie ma niczego, co istniaoby zupenie niezalenie. Inaczej mwic, nie ma niczego, do czego mona by odnie pojcie jani, jeli zanalizowa dokadnie znaczenie tego terminu. To, co w powszechnym ludzkim rozumieniu okrela si jako ja jest wypadkow pogldw, przyzwyczaje, emocji, pragnie, kultur, itp. i nie istnieje w adnej konkretnej, niezalenej postaci. W normalnych okolicznociach ja dziaa jako czynnik dominujcy, tak jakby istniaa naprawd. Jednak pod wpywem wyjtkowej presji mogaby ulec zupenej przemianie, lub nawet ulec dezintegracji.

9.            Nieskoczona Jednia. Wszystkie odniesienia do zjawisk oparte s na sztucznych podziaach. Mimo e podziay te s w praktyce wygodne, to jednak wywouj rwnie uprzedzenia i antagonizmy. Jeli moglibymy powrci do stanu pierwotnego, w ktrym nie byo sztucznych koncepcji, wwczas nie istniaoby rozrnienie ani antagonizm pomidzy jani a nie-jani. Podobnie zanikyby kwestie narodzin/mierci (istnienia lub nieistnienia), czystoci/nieczystoci (kwestie jakoci) oraz wzrostu/zmniejszania si (kwestie iloci). Nawet ramy czasu i przestrzeni utraciyby znaczenie. Byaby to nieskoczona jednia obejmujca wszystkie rzeczy obecne w jakimkolwiek czasie i przestrzeni, w jakimkolwiek stanie i sferze.

10.      Pierwotna Czysto. Taka jest nieskoczona jednia, cho nie tak jest rozumiana. Wewntrz nieskoczonej jedni nie istniej sztuczne podziay na to co waciwe i niewaciwe, dobre i ze, czyste i nieczyste. Ten stan przekroczenia podziaw nazywa si pierwotn czystoci aby wskaza na brak uprzedze i preferencji stworzonych przez ludzi.

 

W oparciu o dziesi gwnych koncepcji opisanych powyej Dharma naucza co nastpuje.

Po dokadnym zrozumieniu niestaoci/nietrwaoci okazaoby si, e ja faktycznie nie istnieje. Warunkowe powstawanie i brak jani nierozcznie reprezentuj prawd: powstawanie w wyniku nagromadzonych uwarunkowa powoduje, e niemoliwe jest istnienie absolutnie niezalenej jani; jeeli za nie ma jani, to wszystko jest jedynie wynikiem sumy uwarunkowa. Oparte na zudzeniach lgnicie jani wytwarza karm, ktra wpltuje czowieka w pen cierpienia, niekoczc si transmigracj. Jedynie poprzez dokadne zrozumienie, e nie ma jani i praktyk odrywania si od niej jest si w stanie stopniowo odzyskiwa jasny umysu, ktry postrzega zjawiska takimi, jakimi s naprawd. W ten sposb mona by osign nieskoczon jedni w pierwotnej czystoci. Zrozumienie e wszystkie rzeczy znajduj si w nieskoczonej jedni, w sposb naturalny stanie si rdem gbokiej, bezwarunkowej troski i dbaoci o wszystko, co istnieje. W konsekwencji usiowanie przebudzenia wszystkich istot ku tej samej peni owiecenia stanie si gwnym celem ycia, a wszystkie wysiki bd podejmowane na rzecz tej niekoczcej si suby zbawienia.

 

II.         Zasady praktyki

 

Praktyki buddyjskie s dziaaniami, w ktre czowiek si angauje, aby stopniowo uczy si, jak ogranicza przywizania i uwikania w wizy tego wiata oparte na rnego rodzaju lgniciach. W ten sposb mona w kocu przybliy si do nieskoczonej jedni w pierwotnej czystoci. Podstawowe zasady wsplne wszystkim buddyjskim praktykom mona opisa w nastpujcy sposb.

 

A)      Z punktu widzenia praktykujcego: otwarcie si i brak przywizania

 

Gwna zasada wszystkich praktyk Dharmy skada si z otwarcia si i braku przywizania, ktre s ze sob nierozerwalnie zczone. Brak przywizania oznacza nauk pozbywania si rnorakich przywiza. Otwarcie si oznacza wiczenie si w powikszaniu zakresu widzenia i poszerzaniu umysu. Bez pozbycia si lgnicia nie moe by penego otwarcia. Dopiero po odrzuceniu wyrobionych pogldw i rezygnacji ze skupiania si na szczegach mona prbowa zrozumie wszystkie rodzaje moliwoci i wyborw i w ten sposb powiksza zasb wiedzy i krg spraw, ktre uznaje si za wane. Tylko dziki praktyce obserwacji i rozwaania spraw z wielu punktw widzenia jak i w sposb generalny mona uwiadomi sobie bdy we wasnych pogldach i postawach, a nastpnie poprawia je i uwalnia si od stronniczoci i ograniczenia umysu. Zatem otwarcie si i brak przywizania s wzajemnie od siebie zalene i stanowi dwie strony uytecznego narzdzia.

Dziki tym dwu aspektom mona zda sobie spraw z wagi kadej praktyki Dharmy. Na przykad rytuay pokutne zdaj si podkrela brak przywizania, jednake zawarty w nich zakres pokuty jest otwarty i niczym nieograniczony. Cztery Nieskoczone Umysy wydaj si podkrela otwarcie; s one jednak oparte na braku przywizania do jani i mog by w peni osignite tylko poprzez zupene wyrzeczenie si spokoju umysu. Kady rodzaj jamuny zawiera w sobie w sposb naturalny jednoczesn praktyk Otwarcia i Braku Przywizania.

Praktyki Braku Przywizania nie naley myli z przywizaniem do nicoci, czy nie zajmowaniem stanowiska. Podobnie Brak Formy oznacza brak przywizania do konwenansw i wygldu, a nie przywizanie do braku konwenansw czy wygldu. Kwestie te naley wyranie rozrnia, aby nie popa w zwodnicze przywizanie do prni czy nicoci.

 

B)      Z punktu widzenia realizacji: Wszechobejmowanie

 

Ostatecznym celem praktyk buddyjskich jest osignicie nieskoczonej jedni, ktra jest czysta w swej naturze. Dlatego wszelkie praktyki Dharmy nie powinny pozostawa wewntrz sztucznych granic, lecz zosta zuniwersalizowane poprzez caociow perspektyw nieskoczonej jedni. Z tego punktu widzenia Wszechobejmowanie jest zasad fundamentaln. We Wszechobejmowaniu idealnie wspbrzmi Otwarcie i Brak Przywizania.

 

C)      Z perspektywy gbi zaangaowania: Zjednoczenie bez Niespjnoci

 

Stopie zaangaowania praktykujcego wyranie wpywa na gboko realizacji. Autentyczne wysiki w celu osignicia owiecenia wymagaj cakowitego zaangaowania. Na cakowite zaangaowanie skada si spjno zachowa umysowych, cielesnych i werbalnych, spjno sposobu ycia i praktyk, zjednoczenie interakcji pomidzy ciaem i umysem oraz zjednoczenie relacji pomidzy dziaaniami umysowymi i duchowymi. Z tej perspektywy gwn zasad jest Zjednoczenie bez Niespjnoci.

 

III.     Rodzaje praktyk

 

Praktyki buddyjskie cechuje barwna rnorodno. Jednake w odniesieniu do ich podstawowych stylw mona wyrni dwa gwne typy: uzdrawiajcy oraz harmonizujcy.

Nauki buddyjskie upowszechnia si poprzez system teorii. Zatem rozrnienia pomidzy cierpieniem a przyjemnoci, zudzeniem a owieceniem, tym co waciwe a tym co niewaciwe, dobrem a zem s uywane, aby prowadzi ludzi. Celem nauk buddyjskich jest pokazanie ludziom, jak poda waciw drog do owiecenia, aby stopniowo mogli uwalnia si od cierpienia, ktrego korzeniem jest zo i ze uczynki, a w kocu cieszy si czyst, woln od cierpienia radoci. Ponadto, wikszo praktykujcych uczy si uwalniania si z gboko ukrytych puapek uwikania; zatem stosowane przez nich praktyki maj dziaanie uzdrawiajce. Zwykli ludzie, na przykad, s przyzwyczajeni do mylenia i postpowania na sposb tego wiata; zatem potrzebuj wiczy si w dostrzeganiu nietrwaoci, praktykowa wyrzeczenia i jamuny, aby uleczy swoje uprzedzenia, ze przyzwyczajenia i skpstwo.

Celem praktyk Dharmy jest osignicie nieskoczonej jedni. Czy jednak stosowanie wycznie metod uzdrawiajcych nie uczyni dla praktykujcego niemoliwym wyjcia poza dualistyczne nastawienie oraz poczenie si z nieskoczon jedni? Faktycznie, niektrzy praktykujcy mog przywiza si do poj i sformuowa nauk buddyjskich i wpa w puapk innego rodzaju. Na przykad praktykujcy trzymajcy si kurczowo idei wyrzeczenia i czystych sili (tj. sposobw postpowania) moe wpa w pych, ktra pozbawi go pokory i umiejtnoci traktowania innych jako rwnych sobie; w konsekwencji nie bdzie mg zadawa si ze zwykymi ludmi aby prowadzi ich w stron drogi wyzwolenia. Jednake po prawidowym zrozumieniu nauk buddyjskich praktyki uzdrawiajce zostayby stopniowo oczyszczone wraz z odejciem od zych przyzwyczaje i tendencji do lgnicia. W rezultacie zarwno lek jak i choroba stopniowo i rwnolegle przeksztaciyby si w nie-dualizm.

Istnieje jeszcze jeden gwny typ praktyk buddyjskich, ktry reprezentuje postaw harmonizacji. Pozwala on unikn zbytniego skupiania si na aspekcie uzdrawiajcym, a bardziej dojrzaym praktykujcym umoliwia w sposb bezporedni praktykowanie zbliania si do nieskoczonej jedni. Za przykady mog tu suy prowadzce do owiecenia metody Szk Chan (Zen), ktre nie odwouj si do adnych teorii, Dziesi Mistycznych Bram Hua Yan (Avatamsaka) analizowane z perspektywy caoci Dharmadhatu[1], oraz Sze Porwna Diamentowej Sutry opartych na wspaniaym, zbudowanym z sylogizmw przedstawieniu Sunyata.

Praktyki harmonizujce jako wiadome ogranicze postaw dualistycznych przekraczaj je. Ponadto d do objcia wszystkiego umysem, ktry jest w swej naturze nieskoczony, dziki czemu fragmentaryczne kalkulacje nie s ju dla nich przeszkod. Nie prowadzi to do wpadnicia w krgi ludzi wystpnych, lecz raczej do powicenia si subie zbawienia wypywajcego z troski powodowanej poczuciem bycia w jednoci. W rezultacie powicenie wolne jest od narzeka, a suba nie ma koca i jest rwna wobec wszystkich.

Bardziej zaawansowane praktyki buddyjskich Tantr opisywane s czasami jako zwalczanie trucizny za pomoc trucizny; zatem mona by odnie wraenie, e nale do praktyk uzdrawiajcych. Jednak po dokadnej analizie okazuj si treningiem wyzwolenia wewntrz bagna. Ponadto sublimacja i transformacja osignita dziki tantrycznym wizualizacjom musi by oparta na postawie harmonizacji. Dlatego naley zaliczy je do praktyk harmonizujcych.

 

IV.     Gwne elementy praktyki

 

Podstawowe praktyki buddyjskie mona w skrcie sklasyfikowa i opisa w nastpujcy sposb.

 

A)      Recytacja

Powtarzanie witych imion Buddw i Bodhisattww oraz ich mantr, recytowanie Sutr, Sastr (traktatw) i bogosawiestw, intonowanie i piewanie witych melodii.

 

B)      Oddawanie czci

Ukony ze zoonymi domi, leenie twarz ku ziemi, pokony na klczkach oddawane w akcie skruchy.

 

C)      Jamuna

Skadanie ofiar i oenie na Buddw, Bodhisattww, buddyjskie nauki jak rwnie na nauczycieli i praktykujcych, wydawanie buddyjskich nauk w celu nieodpatnej dystrybucji, wyjanianie znaczenia buddyjskich nauk, zalecanie szczerych praktyk, angaowanie si w sub charytatywn pomocy biednym i potrzebujcym, pomaganie ludziom starym, sabym i niepenosprawnym, uwalnianie istot ywych, dawanie poywienia, angaowanie si we wszelkiego rodzaju zbirki funduszy i suby charytatywne, itp.

 

D)     Waciwe postpowanie

Naley stosowa si w najwikszym moliwym stopniu do regu postpowania, ktrym lubowao si wierno, w zgodzie ze swoj funkcj i sytuacj. Zwykle przyjmuje si pi gwnych regu: zakaz zabijania, zakaz kradziey, zakaz rozwizoci seksualnej, zakaz kamania i zakaz picia alkoholu.

 

E)      Tolerancja

Szanowanie harmonii, pozostawanie w pokorze, cierpliwoci i ustpliwoci, znoszenie sprzeciwu, staa postawa tolerancji i przebaczenia, traktowanie wszystkich istot z rwnym szacunkiem.

 

F)       Medytacja

Praktykowanie skupienia, obserwacji i wizualizacji, tj. wszystkich rodzajw medytacji.

 

G)     Pielgrzymki

Odwiedzanie witych miejsc lub nauczycieli buddyjskich.

 

H)     Odosobnienie

Krtkoterminowe stosowanie si do specjalnej diety i zasad postpowania, weekendowe praktyki w samotnoci lub dugoterminowe pozostawanie w odosobnieniu. Zachowanie milczenia, pozostawanie w wyznaczonym miejscu i powstrzymanie si od komunikacji ze wiatem zewntrznym - tylko stosowanie praktyk Dharmy.

 

O wszystkich powyszych praktykach czsto wspomina si w moich pracach. Bardziej szczegowe omwienia mona znale w nastpujcych z moich prac:

 

1.         Paths to the Lotus Pond

2.         The Buddhist Practice of Chanting Amitabha

3.         A Golden Ring

 

4.         The Sixfold Sublimation in Limitless-Oneness

 

5.         The Foundational Practices of Vajrayana

 

6.         Chod in Limitless-Oneness

 

7.         A Blessed Pilgrimage

 

V.        Praktykowanie we wszelkich okolicznociach

 

Opisane poniej reguy powinny by starannie przestrzegane, aby zapewni prawidowe stosowanie si do nauk oraz aby zmaksymalizowa korzystne efekty zarwno w codziennej praktyce jak i przy praktycznym stosowaniu nauk buddyjskich w konkretnych sytuacjach yciowych.

 

A)  Wielki umys Bodhicitty

1.    Motywacja

Gwn rzecz, na jak naley zwrci uwag w jakiejkolwiek praktyce czy aktywnoci jest motywacja. Motywacja Buddysty nie powinna odbiega od Bodhicitty, tj. od ambicji osignicia doskonaego owiecenia na poytek wszystkich czujcych istot. Inaczej mwic, czowiek dy do owiecenia, aby uzyska moliwo wybawienia wszystkich istot od cierpienia, a w kocu pomc im osign ostateczne wyzwolenie i wspudzia w radoci, ktra jest wolna od blu.

 

2.    Ofiarowanie zasug

Po dokonaniu dobrego uczynku lub praktyki Dharmy wytworzon w ten sposb zasug powinno si niezwoczne ofiarowa na rzecz opisanych powyej ambicji Bodhicitty. W ten sposb kada praktyka i dziaanie nale w zupenoci do zasug wielkiego umysu Bodhicitty. Jeeli wszystkie dziaania podejmowane s w ten sposb i dzieje si tak przez cay czas, wwczas proces oczyszczenia stopniowo zapuszcza korzenie, a praktykujcy z chci wkracza na waciw drog.

Jeeli chodzi o naglce potrzeby, takie jak modlitwa o ograniczenie problemw i trudnoci lub o pokj i pomylno, to mona je rwnie doczy do ofiarowania zasug. Powinny by jednak doczane tylko jako dodatkowe proby i nigdy nie przejmowa gwnej roli ambicji Bodhicitty. W przeciwnym razie atwo mona by wpa w obudn postaw utrzymywania egoistycznych intencji pod przykrywk buddyjskich ideaw.

 

B)  Nieograniczenie w czasie i przestrzeni

Wszystkie akty umysu, ciaa i mowy powinny by traktowane jako sigajce wszystkich przestrzeni w przeszoci, teraniejszoci i przyszoci. Nasze czynnoci nie ograniczone czasem i przestrzeni dziaaj jak fala wywoujca niezliczon ilo krgw na wodzie. Wszystkie nasze dziaania s otwarte na wiadomo wszystkich czujcych istot kadego czasu i miejsca, nie omijajc adnej z nich.

 

C)  Praktyki pozytywne i czynne

Wszystko jest nietrwae. Chwila, ktra moe by powicona na praktyk, jest bardzo cenna i wyjtkowa. Czas i energia powinny by powicone wycznie na pozytywne i pene dbaoci uczynki i posugi, nie naley za traci ich na krytyk, porwnywanie, ale, niepokoje i inne rodzaje uwika.

 

D) Praktykowanie tolerancji wobec przeszkd

Gdy narastaj trudnoci i przeszkody, zamiast da si wcign w ich wir naley skorzysta z nich jako okazji i uczy si nowego nastawienia. W ten sposb mona zwikszy swj szacunek dla bogactwa moliwoci w nieskoczonej ekspansji Dharmadhatu.

 

E)  Rwnomierne nauczanie

Zbawienie poprzez Dharm ma na celu wyzwolenie z penej cierpienia transmigracji i dojcie do ostatecznego przebudzenia. Dlatego jest to droga uniwersalna, dla wszystkich i nie naley jej ocenia na podstawie jednego rezultatu otrzymanego w konkretnym miejscu i czasie. Przebudzenie istoty czujcej moe by nieosigalne w tym yciu. Dopiero po nagromadzeniu odpowiednich warunkw i osigniciu dojrzaoci mona udziela waciwych porad, ktre bd dobrze przyjte i zaowocuj w dobry sposb. Dlatego nie ma potrzeby naucza z uporem pewnych istot czujcych w danym czasie i miejscu; zamiast tego naley stara si stale naucza ludzi w ogle, bez dysproporcji.

 

F)   Poczenie mdroci i wspczucia.

Wszystkie praktyki i uczynki nie powinny skania si jedynie w kierunku wiczenia si w mdroci przez Brak Przywizania czy Poszerzanie Perspektywy ani tylko ku wiczeniu si we wspczuciu przez praktyk Nie Odrzucania czy Tolerancyjnej Akceptacji. Praktykujcy powinien stara si uj w praktykach i uczynkach pierwotn czysto ktra czy w sobie mdro i wspczucie. W pierwotnej czystoci nie ma ani nic, do czego mona by lgn, ani nic, co mona by odrzuci, nie ma tam granic, ani dualnoci. Na przykad tantryczna praktyka Chod stosuje wizualizacj, aby ograniczy rozumowe przywizanie do wasnego ciaa, jednoczenie czynic z tego wiczenie si w jamunie. W ten sposb na poziomie praktyk uzdrawiajcych kultywuje mdro Braku Przywizania oraz wspczucie udzielania jamuny. Ponadto, na poziomie praktyk harmonizujcych przekracza ciasne granice jani, by zaangaowa si w praktyki zbawienia bezporednio z perspektywy i potencjau Dharmadhatu jako caoci.

 

VI.     Gbokie wejcie w rzeczywisto

 

Gwna nauka Buddyzmu gosi, e wszystkie rzeczy s czyste w swej naturze, dlatego te naley uywa umysu nie zwracajc go szczeglnie ku czemukolwiek, tj. kierowa go aktywnie nie powodujc przywiza. Jednak w celu prowadzenia ludzi do stopniowej wolnoci od cierpienia, do osignicia szczcia i odzyskania czystoci okrelono nauki i reguy. Tymczasem te sztuczne normy i regulacje czsto staj si przywizaniem i przeszkod innego rodzaju. Zwykli praktykujcy mog by ograniczeni przez roztrzsanie konwenansw i form. W rezultacie nie maj odwagi na angaowanie si w sprawy pozostajce poza sfer publicznej aprobaty.

Jeeli chodzi o osignicie ostatecznego wyzwolenia i realizacji, to praktykujcy powinien pozosta wolny od zudze we wszystkich okolicznociach. Ponadto powinien stara si stosowa wszelkie metody i techniki, ktre mogyby pomc w rozwoju na drodze do owiecenia i wyzwolenia, ktre jest zrozumieniem rzeczywistoci jako czystej w swej naturze. W tym wietle wida jasno, e sztuczne ograniczenia i formalne rozwaania powinny zosta przeamane w toku autentycznego poszukiwania realizacji i pierwotnej czystoci. Mwic inaczej, celem ostatecznym wszystkich praktyk Dharmy jest stanie si wiadomym rzeczywistoci, ktra przekracza wszystkie struktury wiata: czasu, miejsca, rasy, kultury, spoeczestwa, itp. Dlatego autentyczne praktyki Dharmy nie mog by ograniczane przez pogldy tego wiata. To podstawowa prawda Dharmy. Jednake pewne praktyki i uczynki penione s w oparciu o dualistyczne rozrnienia pomidzy tym, co czyste a tym, co nieczyste oraz pomidzy dobrem i zem. Rozrnienia te stanowi niedoskonae narzdzia pedagogiczne.

Aby osign ostateczne wyzwolenie naley przej przez rnorodne konkretne sytuacje po to, by opanowa harmonizacj i zjednoczenie Prawidowego Wgldu i stabilnoci medytacji. Tak gboka i wnikliwa realizacja nie moe by w aden sposb osignita przez zwyke zrozumienie teorii i subtelnych treci pozbawione konkretnego dowiadczenia.

Nauka buddyjska posiada pewne metody i rodki przekraczajce niedoskonao narzdzi pedagogicznych. Transcendencja Chan (Zen) polega na jego zupenej niezalenoci od nauczania Sutr i Sastr; w ten sposb pozbyto si ogranicze i uwika w koncepcje. Transcendencja Szkoy Czystej Krainy polega na kontynuacji czystej myli, ktra jednoczy si z nieskoczon jedni Dharmadhatu. Transcendencja Wadrajany polega na tym, e nie jest ona ograniczana przez rozrnienia midzy dobrem a zem, czystoci a nieczystoci. Zamiast tego wskazuje jak oczyszcza i poytkowa kad sytuacj, aby kultywowa realizacj owiecenia. Wadrajana naucza cieki wyzwolenia nie tylko w odniesieniu do pogldw i psychologii, lecz zawiera take praktyki wicze fizycznych i seksualnych. W ten sposb przez interakcj umysu i ciaa, koordynacj umysu i oddechu oraz przez harmonizowanie energii seksualnej pene wyzwolenie mona osign wczeniej.

Wraenia otrzymywania bezporednich bogosawiestw od Buddw jak rwnie wszystkie inne inspirujce dowiadczenia wystpuj w sposb naturalny wraz z postpami na drodze do owiecenia. Jednake w praktykach Wadrajany dziki dokadnemu zrozumieniu teorii buddyjskich, gbokiemu kontaktowi z rzeczywistoci przez praktyki tantryczne oraz tradycyjnym bogosawiestwom przekazywanym z pokolenia na pokolenie podobne cudowne wydarzenia mog pojawia si dosy regularnie.

 

VII. Realizacja jako cel

 

Ostateczny cel praktyk buddyjskich, nazywany Nirwan, Stanem Buddy, Penym Owieceniem itp., jest niczym wicej jak powrotem do pierwotnej czystoci i zjednoczeniem z nieskoczon jedni. Nie jest to take stan biernej, martwej ciszy, lecz cige, naturalnie pojawiajce si wspczucie majce form nieustajcych wysikw podejmowanych na rzecz zbawienia. ycie czowieka jest krtkotrwae; praktykujcy moe po prostu wykorzysta obecn chwil, prawidowo rozpozna cel i odda si praktyce z maksymalnym powiceniem. Jeli chodzi o stopie realizacji, to nie mona go w aden sposb wymusi, gdy jest to proces postpujcy tylko w sposb naturalny. I chocia w literaturze buddyjskiej opisane s osignicia rnego stopnia, to powinny one suy praktykujcemu tylko jako przypomnienie, e nie naley si zadowala byle czym lub bra skromnych rezultatw za powane osignicia.

 

Gdy nasz wgld jest poszerzony na cao Dharmadhatu wraz z nieograniczonym czasem i przestrzeni, natychmiast uwiadamiamy sobie, e to poszukiwanie owiecenia moe nie zosta definitywnie ukoczone w cigu jednego czy dwu istnie... Jest to raczej cige denie, ktre moe zosta zakoczone dopiero po przekroczeniu transmigracji, a nie powinno by przerwane przed osigniciem penego owiecenia. Zejcie z tej drogi prowadzi wycznie do penego cierpie cyklu narodzin i mierci. Bdc wiadomymi tego powinnimy niestrudzenie oddawa si praktyce zamiast pozwala si uwie temu wiatu.

 

 

Niniejszy esej, oparty na moim chiskim artykule pod tym samym tytuem Fo Fa Gen Ben Yao Yi, zosta ukoczony 13 lipca 2001.

El Cerrito, Kalifornia

 

 

Tumaczy Rafa Kotlicki

Piaseczno, 10 luty 2003 

     

[1] Dharmadhatu czyli wiat Prawdy, to sanskryckie okrelenie niewidzialnej, ostatecznej rzeczywistoci, posiadajcej mistyczne bramy prowadzce ku Wielkiemu Socu, najgbszej emanacji Natury Buddy. (przyp. tum.)


[Home][Back to list][Fundamental Essentials of the Dharma]